poniedziałek, 12 grudnia 2016

Neurobiological Foundations of Psychotherapy

Feel free to read my text in english about psychotherapy:

 
The author presents the results of neuroscience, and neuropsychoanalysisthat support empirically many conceptualizations made bypsychoanalysis of clinical phenomena related to human functioning,and the therapeutic relationship. The purpose of the text is not areduction one field of knowledge to another, but the emphasis theimportance of cooperation in the field of research on the functioningof the human mind and brain. In this sense, the author refers to themain principles of the new field of knowledge, which isneuropsychoanalysis. The text attempts to look at the phenomenon ofpsychopathology and psychotherapy through the prism of the latestneuroscience research. In particular, the paper mentions the issue ofsystem of memory and learning, the question of intersubjectivity, andthe mirror neuron system, as well as a description of the neuro -behavioral PLAY system. The text discusses the concepts and ideas ofvarious neuroscientists, as well as theoreticians and practitionersof psychoanalysis: J. Panksepp, V. Ramachandran, D. Stern, D.Winnicott, W. Bion, T. Ogden. In the last part of the articlepresents the TFP treatment developed by Otto Kernberg and his team,as a method that specifically implements the conclusions of neuroscience.


Zapraszam na stronę Gabinetu:

gabinet.imago@gmail.com
tel. 888 867 115

wtorek, 6 grudnia 2016

Lacan - kontrowersyjny i fascynujący

Jacques Lacan. Dla jednych geniusz, dla innych hochsztapler.

Lacan jest niewątpliwie współcześnie jednym z najczęściej przywoływanym psychoanalitykiem w naukach humanistycznych. Nie oznacza to jednak, że taką samą estymą darzą go sami psychoanalitycy. Trudno się dziwić, sam na to Lacan ciężko zapracował. Krótki film o nim właśnie:




wtorek, 20 września 2016

Jan Nelken - jungista i etnopsychoanalityk

W ostatnim czasie ukazał się zbiór tekstów wczesnych polskich psychoanalityków pod redakcją Bartłomieja Dobroczyńskiego i Pawła Dybla pod tytułem Od Jekelsa do Witkacego. Wśród wielu różnych tekstów zebranych w książce na uwagę, z punktu widzenia etnopsychoanalizy, zasługują szczególnie teksty Jana Nelkena. Badacz ten, uczeń Junga, wykorzystywał psychoanalizę do zrozumienia objawów psychotycznych i robił to na wzór Junga - odszukując w nich mowę mitologii powszechnej. W tym sensie Nelken, bodaj jako pierwszy Polak, czynił uwagi i refleksje entopsychoanalityczne.

Jan Nelken, fotografia pobrana ze strony MK

niedziela, 11 września 2016

Psychoanaliza, kultura i biologia

W ramach refleksji humanistycznej poświęca się uwagę psychoanalizie głównie z perspektywy kulturalistycznej, filozoficznej, czy  - mówiąc ogólnie - antropologicznej. Rzadko kiedy podkreśla się, że u swoich podstaw projekt Freuda był jednak przedsięwzięciem o zacięciu naukowym i biologistycznym. 

Wraz z przełomem wieków wielu neuronaukowców, w tym badacz z RPA Mark Solms, zainteresowali się zestawieniem psychoanalizy z dostępnymi danymi neurobiologii. Okazało się, że badania mózgu - zgodnie z intuicjami Freuda - potwierdzają wiele z intuicji psychoanalitycznych. 

Zainteresowanych tematem zapraszam do dalszej lektury:

Jakub Przybyła 



niedziela, 3 lipca 2016

Etnologia i psychozy

Etnopsychoanaliza jest dziedziną wiedzy dość kontrowersyjną. Na pewno dla wielu będzie rodzajem nieuprawnionego redukcjonizmu i naukowej symplifikacji. Można oczywiście spierać się o ocenę tego podejścia. Jednak to dopiero mozaika różnych metod formuje przecież obraz naukowy świata. I w tym sensie szkoda byłoby odrzucać etnopsychoanalizę jako niepotrzebny redukcjonizm.

Klasykiem interpretacji psychoanalitycznej danych etnologii jest oczywiście Geza Roheim. Warto jednak zaznaczyć, że z podobnym stanowiskiem wystąpił również polski analityk Gustaw Bychowski, który w swojej książce Psychotherapy of Psychosis porównywał myślenie magiczne psychotyków do sposobu myślenia, wiary i obyczajów tzw. ludów pierwotnych. Dla jednych to przesada i zabieg nieuprawniony, dla innych jednak płodna poznawczo perspektywa...

Obraz St. Witkacego; grafika pobrana ze strony: fiztaszki


wtorek, 17 maja 2016

Psychoanaliza i zaangażowanie społeczne

Psychoanaliza jest metodą leczenia zaburzeń życia psychicznego. Psychoanaliza jest również teorią antropologiczną odnoszącą się do różnych przejawów życia i aktywności człowieka. Często podkreśla się, że jej twórca - Freud, nie stworzył teorii politycznej, czyli, że ciężko mówić o polityczności psychoanalizy. Stworzył natomiast podwaliny pod analizę zjawisk społecznych. Wielu współczesnych mu i późniejszych analityków angażowało się politycznie i to zaangażowanie było z reguły po lewej stronie sceny politycznej. Można tu wymienić choćby Wilhelma Reicha czy Ericha Fromma. Również inni analitycy, jak Helena Deutsch czy Herman Nunberg, byli w młodości zaangażowani w działalność socjalistyczną. Czemu psychoanaliza wybiera lewicowość? Zapewne ze względu na swoją wrażliwość na cierpienie, ale również swój krytyczny potencjał. Analitycy często widzą głębiej pewne mechanizmy, czego przykładem jest choćby koncepcja ucieczki od wolności Ericha Fromma. Warto o tym pamiętać, szczególnie teraz, kiedy wzrastają na scenie społeczno - politycznej nastroje ksenofobiczne, autorytarne i nacjonalistyczne.


Erich Fromm, fot. pobrana za strony: Wiki

środa, 27 kwietnia 2016

Kulturowe przesłanie psychoanalizy

Wiele już napisano na temat konsekwencji nauki Zygmunta Freuda dla kultury. Tutaj ograniczę się zatem tylko do przypomnienia, że niosła ona niezwykły emancypacyjny przekaz. Wizja "nowego człowieka", samoświadomego, wyzwolonego z oków nadmiernie restrykcyjnej moralności, pobudzała i inspirowała psychologów, pedagogów, literatów, filozofów. 

Przez lata psychoanaliza się nieco znudziła, uległa wulgaryzacji i zapomnieniu. Paweł Dybel w swojej najnowszej książce o początkach psychoanalizy w Polsce przypomina o tym emancypacyjnym potencjale nauki Freuda. Być może ta siła drzemie w niej nadal. Psychoanaliza uczy bowiem zadawać niewygodne pytania i nie przyjmować rzeczy takimi, jak się jawią, ale pytać o ich drugą stronę i ukryty sens.

Ludwig Jekels - jeden z pierwszych polskich analityków

poniedziałek, 18 kwietnia 2016

Psychoanaliza w Polsce - spotkanie

Serdecznie zapraszam na spotkanie z autorem książki Psychoanaliza - ziemia obiecana? Dzieje psychoanalizy w Polsce 1900 - 1989 Pawłem Dyblem, które odbędzie się w Krakowie 20 kwietnia 2016r.


poniedziałek, 4 kwietnia 2016

24 godziny przez siedem dni

Jonathan Crary napisał książkę 24/7. Późny kapitalizm i koniec snu (Kraków, 2015) gdzie stawia tezę mówiącą o tym, że sen, spanie jest ostatnim bastionem wolności człowieka w kapitalistycznej rzeczywistości rządzonej logiką pomnażania konsumpcji i zysku. To o tyle ciekawa uwaga, że pozwala spojrzeć z dystansem na pewien trend kulturowy dominujący w tzw. Świecie Zachodnim. Trend ten podkreśla, że czego nie da się przekuć na produktywność, albo na pieniądze, nie ma znaczenia. Sen wydaje się, przeszkadzać w zwiększeniu produktywności i konsumpcji. Śpiąc, człowiek zasadniczo nie konsumuje, to chyba, że musi spać na lekach nasennych. Problem ze snem, to powszechny problem. Pewnie można związać go z problemem nadmiernego tempa życia. 

Psychoanaliza uczy, że spanie, przeżywanie, fantazjowanie, odczuwanie są normalnymi i potrzebnymi człowiekowi stanami. Ludzie bywają smutni, przeżywają żałobę, lęki, niepewność, zazdrość, bywają homoseksualni, bywają agresywni i pełni złości. Każde z tych uczuć i stanów ma swoją psychopatologię, ale same w sobie są one przynależne ludzkiej powszechności. Świat konsumpcji, farmakolizacji życia, próbuje przekonać, że bycie smutnym jest patologią; że doświadczanie lęku jest patologią, że spanie jest marnotrawieniem czasu. Dlatego właśnie nauka Freuda w obecnych czasach ma tak duże znaczenie.


Fabryka, obrazek pobrany z Wiki


wtorek, 8 marca 2016

O psychoanalizie w Polsce

Paweł Dybel jest niewątpliwie najbardziej twórczym przedstawicielem świata akademickiego i polskiej humanistyki w ogóle, jeśli idzie o propagowanie wiedzy na temat psychoanalizy. Książki Dybla dotyczą różnych kontekstów, w jakich pojawia się psychoanaliza. Tym, co je na pewno spaja, to wspólny filozoficzno - antropologiczny mianownik. Paweł Dybel był jednym z pierwszych w Polsce autorów, który pisał o Lacanie, Žižku, a przede wszystkim - polskiej tradycji psychoanalitycznej. Tego właśnie dotyczyła jego dawna książka Urwane ścieżki. Przybyszewski. Freud. Lacan.

Obecnie dostajemy kolejną, świetnie napisaną i niezwykle interesującą książkę o psychoanalizie Pawła Dybla. Chodzi tu o pozycję Psychoanaliza - ziemia obiecana? Dzieje psychoanalizy w Polsce 1900 - 1989. Autor barwnie pokazuje, jak rodziła się psychoanaliza w ogóle i w szczególności w Polsce. Analizuje różne uwarunkowania kulturowe, społeczne i historyczne ważne dla jej powstania. Przedstawia takich analityków o Polskich korzeniach (zapomnianych nieco), jak Ludwig Jekels, Gustaw Bychowski czy Herman Nunberg. Książka ta szczegółowo śledzi tragiczne dzieje psychoanalizy w Polsce, której los naznaczony jest nagłym zerwaniem w okresie II wojny światowej. Urwane ścieżki nie zawsze jednak okazywały się tak do końca zerwane...


Herman Nunberg, fot. pobrane ze strony psyalpha

poniedziałek, 15 lutego 2016

Tysiąc Plateau

Psychoanaliza była krytykowana na różne sposoby przez filozofów i naukowców. Czasami jednak stanowiła jednocześnie obiekt fascynacji, jak i negacji. Było tak w przypadku pary autorów filozofa Gillesa Deleze'a i analityka - lacanisty Felixa Guattari. Napisali oni dwie książki, które połączył wspólny tytuł: Kapitalizm i schizofrenia. Pierwsza z nich to Anty-Edyp, druga to Tysiąc Plateau. Jak zauważa Leen De Bolle we wstępie do tomu Deleuze and Psychoanalysis, wspomniani autorzy chcieli przede wszystkim zerwać z ograniczeniami nakładanymi wg nich przez psychoanalizę na pragnienia, świat fantazji i kreatywność nieświadomego. To czy zgodzić się z buntowniczymi autorami, to oddzielna dyskusja. Być może walczyli z tworami własnych wyobraźni na temat psychoanalizy; choć na pewno za mocno dogmatyczną - paradoksalnie - trzeba uznać analizę lacanowską i kleinowską, która była w dużym stopniu ich punktem odniesienia.

Najważniejsze jednak - z punktu widzenia psychoanalizy i humanistyki w Polsce w ogóle - jest to, że jeden z tomów dzieła francuskich autorów właśnie ukazał się w polskim tłumaczeniu. Dostajemy więc do rąk Tysiąc Plateau wydane przez Fundację Bęc Zmiana. To kolejny ważny krok w nadrabianiu kulturowych braków, które wciąż obecne są w polskiej humanistyce.

Deleuze i Guattari; fot.pobrane ze strony: Logoterapia