środa, 27 kwietnia 2016

Kulturowe przesłanie psychoanalizy

Wiele już napisano na temat konsekwencji nauki Zygmunta Freuda dla kultury. Tutaj ograniczę się zatem tylko do przypomnienia, że niosła ona niezwykły emancypacyjny przekaz. Wizja "nowego człowieka", samoświadomego, wyzwolonego z oków nadmiernie restrykcyjnej moralności, pobudzała i inspirowała psychologów, pedagogów, literatów, filozofów. 

Przez lata psychoanaliza się nieco znudziła, uległa wulgaryzacji i zapomnieniu. Paweł Dybel w swojej najnowszej książce o początkach psychoanalizy w Polsce przypomina o tym emancypacyjnym potencjale nauki Freuda. Być może ta siła drzemie w niej nadal. Psychoanaliza uczy bowiem zadawać niewygodne pytania i nie przyjmować rzeczy takimi, jak się jawią, ale pytać o ich drugą stronę i ukryty sens.

Ludwig Jekels - jeden z pierwszych polskich analityków

poniedziałek, 18 kwietnia 2016

Psychoanaliza w Polsce - spotkanie

Serdecznie zapraszam na spotkanie z autorem książki Psychoanaliza - ziemia obiecana? Dzieje psychoanalizy w Polsce 1900 - 1989 Pawłem Dyblem, które odbędzie się w Krakowie 20 kwietnia 2016r.


poniedziałek, 4 kwietnia 2016

24 godziny przez siedem dni

Jonathan Crary napisał książkę 24/7. Późny kapitalizm i koniec snu (Kraków, 2015) gdzie stawia tezę mówiącą o tym, że sen, spanie jest ostatnim bastionem wolności człowieka w kapitalistycznej rzeczywistości rządzonej logiką pomnażania konsumpcji i zysku. To o tyle ciekawa uwaga, że pozwala spojrzeć z dystansem na pewien trend kulturowy dominujący w tzw. Świecie Zachodnim. Trend ten podkreśla, że czego nie da się przekuć na produktywność, albo na pieniądze, nie ma znaczenia. Sen wydaje się, przeszkadzać w zwiększeniu produktywności i konsumpcji. Śpiąc, człowiek zasadniczo nie konsumuje, to chyba, że musi spać na lekach nasennych. Problem ze snem, to powszechny problem. Pewnie można związać go z problemem nadmiernego tempa życia. 

Psychoanaliza uczy, że spanie, przeżywanie, fantazjowanie, odczuwanie są normalnymi i potrzebnymi człowiekowi stanami. Ludzie bywają smutni, przeżywają żałobę, lęki, niepewność, zazdrość, bywają homoseksualni, bywają agresywni i pełni złości. Każde z tych uczuć i stanów ma swoją psychopatologię, ale same w sobie są one przynależne ludzkiej powszechności. Świat konsumpcji, farmakolizacji życia, próbuje przekonać, że bycie smutnym jest patologią; że doświadczanie lęku jest patologią, że spanie jest marnotrawieniem czasu. Dlatego właśnie nauka Freuda w obecnych czasach ma tak duże znaczenie.


Fabryka, obrazek pobrany z Wiki